توسعه بی‌برنامه ما را به بن‌بست می‌برد
به گزارش خبرنگار گروه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ مسعود پزشکیان امروز در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان زنجان، طی سخنانی صریح و هشدارآمیز، وضعیت مصرف منابع طبیعی کشور به‌ویژه منابع آبی را مورد انتقاد جدی قرار داد و خواستار اصلاح فوری رویه‌ها و نگاه‌ها در مسیر توسعه کشور شد.
بیشتر بخوانید
وی با اشاره به اینکه توسعه نباید کشور را به بن‌بست برساند، گفت: در قرآن آمده که نباید کاری کنیم که سرانجامش به بن‌بست ختم شود. اما متأسفانه بسیاری از قوانین، آیین‌نامه‌ها و برنامه‌هایی که طی سال‌ها تدوین شده، کشور را در مسیر کاهش منابع آبی قرار داده است.
رئیس جمهور افزود: بر اساس تحقیقات مراکز علمی از جمله دانشگاه‌های تهران، مشهد، اصفهان، علامه و پژوهشگران حوزه آب که حتی گزارش‌هایی را در دولت ارائه کرده‌اند، روند مصرف آب در ایران رو به کاهش منابع و افزایش مصرف است.
هشدار درباره وضعیت آب تهران
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به وضعیت نگران‌کننده منابع آبی در تهران گفت: اگر نتوانیم در تهران مصرف آب را مدیریت کنیم و مردم با دولت همراهی نکنند، در شهریور و مهر دیگر پشت سدهای تهران آبی نخواهیم داشت. حتی بسیاری از چاه‌ها نیز دیگر توان تأمین آب ندارند.
پزشکیان افزود: ما توسعه داده‌ایم، اما همزمان مصرف بی‌رویه را ادامه داده‌ایم. چمن‌کاری انجام شده و بسیاری از فضاهای شهری با چمن‌هایی پوشیده شده که نیاز آبی بالایی دارند. آیا نمی‌توانیم از پوشش‌هایی استفاده کنیم که نیاز کمتری به آب دارند؟ چمن‌ها را هر روز زیر آفتاب آبیاری می‌کنیم، در حالی‌که ممکن است فردا حتی برای نوشیدن آب هم نداشته باشیم.
توسعه پایدار در گرو تعادل منابع و مصارف
وی توسعه پایدار را در گرو ایجاد تعادل بین منابع و مصارف دانست و تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین شاخص‌های توسعه، تناسب بین آنچه داریم و آنچه مصرف می‌کنیم است. نمی‌توان منابعی را که صدها میلیون سال طول کشیده تا شکل بگیرند، با توسعه بی‌برنامه نابود کرد. مثلاً خاک کشاورزی، اگر از بین برود، جایگزینی برای آن نخواهیم داشت.
پزشکیان افزود: چاه زدیم، سد زدیم، اما باز هم آب کم است، چون مدیریت منابع وجود نداشته است. ما به سمت خشکسالی در حال حرکتیم و روند کاهش منابع آبی به‌وضوح قابل مشاهده است. اگر بین داشته‌ها و مصرف‌ها تعادل ایجاد نکنیم، در آینده فرزندان و نوه‌های ما دچار مشکلات جدی خواهند شد.
توسعه بی‌برنامه، تهدیدی برای آینده کشور
وی با انتقاد از ساخت‌وساز بی‌برنامه در کشور گفت: چشم‌ها را بسته‌ایم و همچنان توسعه می‌دهیم. ساختمان می‌سازیم، مسکن می‌سازیم، کارخانه و اداره می‌زنیم، اما حساب نمی‌کنیم که آیا این توسعه با ظرفیت منابع موجود همخوانی دارد یا نه.
رئیس جمهور تأکید کرد: دولت باید برنامه‌ریزی را بر اساس ریاضیات و واقعیات منابع آغاز کند. ما به‌طور افراطی در حال انتقال آب از طالقان و دیگر منابع به تهران هستیم. اما اگر مصرف اصلاح نشود، این انتقال هم نمی‌تواند بحران را حل کند.
مسئولیت همه‌جانبه در مسیر توسعه
وی با اشاره به نقش شوراهای برنامه‌ریزی و توسعه استان‌ها در مدیریت منابع گفت: همه ما در قبال توسعه مسئولیم؛ هم شما مسئولان استانی و هم ما در دولت مرکزی. توسعه فقط ساخت و ساز نیست؛ توسعه یعنی مدیریت منابع، آینده‌نگری، و احترام به ظرفیت‌های سرزمینی.
رئیس جمهور هشدار داد: اگر ما توسعه ناپایدار را ادامه دهیم، خداوند ما را با سیل یا خشکسالی متوجه خواهد کرد. باید چشمانمان را باز کنیم، رفتارهایمان را اصلاح کنیم و برای نسل‌های آینده تصمیم درست بگیریم.
وی با آرزوی طول عمر و عزت برای مقام معظم رهبری و ابراز امیدواری برای حرکت در مسیر توسعه پایدار، خطاب به مسئولان گفت: اکنون زمان تصمیم‌های جدی و عقلانی است، نه ادامه مسیر گذشته که منابع کشور را تهی کرده است.
اداره کشور با امر و نهی ممکن نیست
پزشکیان در ادامه جلسه، با ابراز نگرانی از وضعیت نابسامان منابع آب و ناترازی‌های گسترده در کشور، خواستار بازنگری جدی در روند توسعه، احیای مشورت علمی و استفاده از ظرفیت نخبگان، دانشگاهیان و حتی مشاوران خارجی شد.
وی تأکید کرد: توسعه بدون برنامه‌ریزی و بدون اتکا به کارشناسی دقیق، نه‌تنها آینده کشور را تهدید می‌کند، بلکه می‌تواند نسل‌های آینده را با بحران‌های غیرقابل بازگشت مواجه سازد.
وی با تأکید بر اهمیت نگاه راهبردی، مسئولانه و علمی به آینده کشور، به تحلیل بحران‌های ساختاری از جمله بحران آب، ناترازی انرژی، ناترازی بانکی، و عدم استفاده از ظرفیت نخبگان پرداخت و در سخنانی شفاف و صریح، نسبت به تداوم مسیر توسعه بی‌برنامه هشدار داد.
رئیس جمهور با طرح این پرسش که «آینده چگونه خواهد شد؟» گفت: ما در قبال نسل‌های آینده مسئولیم. یکی از مهم‌ترین بحران‌هایی که امروز کشور با آن مواجه است، بحران آب است. البته ناترازی برق، گاز، گازوئیل، بنزین و حتی نظام بانکی نیز از جمله بحران‌هایی‌اند که نباید از آن‌ها غافل بود.
وی افزود: همه این بحران‌ها، قابل حل هستند، اما به شرطی که به صورت علمی، کارشناسی، هماهنگ و با همفکری و احترام به دانشمندان، نخبگان و متخصصان کشور عمل کنیم. اگر قرار باشد یک مسئول بگوید تنها نظر خودش باید اجرا شود، نتیجه‌ای جز انحراف ندارد. اداره کشور با امر و نهی ممکن نیست.
نقش نخبگان و کارشناسان در اداره کشور
پزشکیان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اهمیت واگذاری امور به متخصصان واقعی، گفت: به‌عنوان مسئول اگر بخواهم کار آب را حل کنم، باید آن را به کسی بسپارم که آب را می‌شناسد. کار صنعت باید دست کسی باشد که صنعت را می‌فهمد. کار را باید به اهلش سپرد، نه به افراد هم‌حزب، هم‌نظر یا هم‌مذهب.
وی ادامه داد: مشورت ضرر ندارد. اگر چهار نفر نظر دادند، نهایتش این است که من حرف خودم را بهتر بدانم، اما گوش کرده‌ام، بررسی کرده‌ام. تجربه کشورهای توسعه‌یافته نشان می‌دهد که از مشاوران بین‌المللی هم بهره می‌برند تا دید جامع‌تری پیدا کنند.
رئیس‌جمهور با اشاره به سفر خود به یک کشور توسعه‌یافته گفت: در آنجا دیدم ساختمان‌هایی ساخته بودند که مشاورشان کانادایی یا آلمانی بود. وقتی پل بزرگی را نشان دادند، گفتند مشاور آن فرانسوی بوده. با اینکه خودشان دانش، تجربه و نخبگان دارند، باز هم عقل دیگران را به عقل خودشان اضافه می‌کنند.
نقد الگوهای توسعه موجود
وی سپس به نقد الگوهای فعلی توسعه در کشور پرداخت و بیان کرد: در برخی مناطق، از جمله طرح‌های توسعه در مکران، نقشه‌هایی دیدم که در مقایسه با نقشه‌های کشورهای پیشرفته اصلاً قابل قبول نبود. اگر ما قرار است الگو باشیم، نباید محصول ما پایین‌تر از آن‌ها باشد. اجازه دهیم از مشاوران خارجی هم بهره ببریم تا الگوهای بهتری بسازیم.
پزشکیان تأکید کرد: چشم‌اندازی که مقام معظم رهبری ترسیم کرده‌اند، باید همواره مقابل چشمان ما باشد. ممکن است به آن نرسیم، اما باید در مسیر آن حرکت کنیم. پرنده‌ای که در راه پرواز جان می‌سپارد، مرده نیست.
لزوم بازنگری در روندهای کنونی
وی در ادامه با اشاره به ضرورت بازنگری در روند توسعه گفت: همه درخواست‌ها و پیشنهادات مطرح‌شده در قالب توسعه باید بازبینی شوند. تعادل میان منابع و مصارف، بازنگری علمی، و بررسی آمایش سرزمینی نباید قربانی شتاب‌زدگی شود.
رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: در شرایط کنونی، حتی برای نوشیدن آب نیز ممکن است با مشکل مواجه شویم. پشت سدها دیگر آب نیست، چاه‌ها نیز در حال خشک شدن‌اند. باید با مردم صادق باشیم و بگوییم ممکن است نیاز به ریاضت داشته باشیم. ما نیز با مردم هستیم و اگر مردم کمک کنند، می‌توانیم از بحران عبور کنیم.
وحدت، سرمایه بی‌بدیل ملی
وی در پایان سخنان خود تأکید کرد: بزرگ‌ترین قدرت ما، وحدت است. اگر تکه‌تکه باشیم، از بین می‌رویم. اما اگر با وحدت و انسجام جلو برویم، حتی بزرگ‌ترین مشکلات کشور نیز قابل حل است. در این مسیر، صداقت با مردم، همراهی با نخبگان و برنامه‌ریزی علمی، سه اصل راهبردی ما خواهد بود.
پزشکیان با بیان اینکه هیچ منتی بر مردم نیست، گفت: ما وظیفه داریم خادم مردم باشیم، اگر نتوانستیم کاری انجام دهیم، صادقانه بگوییم. مردم هم در کنار ما هستند اگر صداقت ببینند.
انتهای خبر/